Tu van cong nghe – Số hóa doanh nghiệp – so hoa doanh nghiep
Vài năm trước đây, chúng ta đã chứng kiến sự tác động của Internet vào thế giới kinh doanh mạnh mẽ như thế nào? Các nhà phân tích và các chuyên gia đã tuyên bố một “Thế giới Internet” đang thống trị thế giới thực. Họ đã nói đúng song lại không phải hoàn toàn như vậy. Internet đã thay đổi hoàn toàn diện mạo của kinh doanh nhưng nó không thay đổi nhu cầu đối với một kế hoạch kinh doanh vững chắc và cũng sẽ có rất nhiều vấn đề cần phải bàn bạc.
Vài năm trước đây, chúng ta đã chứng kiến sự tác động của Internet vào thế giới kinh doanh mạnh mẽ như thế nào? Các nhà phân tích và các chuyên gia đã tuyên bố một “Thế giới Internet” đang thống trị thế giới thực. Họ đã nói đúng song lại không phải hoàn toàn như vậy. Internet đã thay đổi hoàn toàn diện mạo của kinh doanh nhưng nó không thay đổi nhu cầu đối với một kế hoạch kinh doanh vững chắc và cũng sẽ có rất nhiều vấn đề cần phải bàn bạc.
Việc mua bán hàng qua mạng thông qua các trung tâm giao dịch ảo, chợ ảo, siêu thị ảo… đang ngày càng thu hút một lượng lớn khách hàng sử dụng. Điều này đang dần làm thay đổi phương thức mua bán truyền thống lâu nay. Các chuyên gia cho rằng, phương thức mua bán trên mạng khó có thể thay thế được cách mua bán truyền thống lâu nay, nhưng hình thức mua bán này sẽ thu hút được nhiều người tham gia trong tương lai, đặc biệt khi dịch vụ Internet ngày càng có nhiều người sử dụng.
Nhiều thương nhân và doanh nghiệp bán lẻ ngoại tuyến đã sốc khi nhìn những con số của thương mại điện tử. Sự thành công của thế giới trực tuyến đã làm thế giới ngoại tuyến phải lo ngại. Cứ thử tưởng tượng việc mua bán này, diễn ra theo lối cũ, tức là các khâu tự động hóa của thương mại điện tử được thay bằng con người – gồm cả các phương tiện điện thoại, fax, e-mail – thời gian cần thiết cho toàn bộ quy trình cũng phải lên đến vài ngày. Với thương mại điện tử, thời gian được thu ngắn, độ chính xác và độ tin cậy gia tăng rất nhiều, và nhờ đó giá thành giảm xuống, khách hàng được hài lòng hơn.
Mua sắm qua thương mại điện tử còn mang lại một thuận lợi khác có giá trị kinh tế không nhỏ đối với doanh nghiệp: nhờ phân bố chức năng và phương tiện mua sắm trực tiếp đến tay những nhân viên có nhu cầu đặt mua hàng, đơn vị mua sắm của công ty có nhiều thì giờ và cơ hội để sử dụng nhân viên chuyên nghiệp của mình vào các công tác nghiệp vụ phức tạp và có lợi hơn cho công ty như nghiên cứu, phân tích và dự báo; thương lượng các hợp đồng, củng cố và cải thiện quan hệ với những nhà cung cấp chiến lược của mình.
Những đại gia đầu tiên đặt chân vào hoạt động kinh doanh trực tuyến là những hãng danh tiếng như Yahoo và sau đó là Amazon, Buy.com, và eBay, nhưng bằng hàng loạt những cuộc tấn công “chết người”, các hacker đã cho những công ty này nếm mùi khủng hoảng. Và kết quả là tất cả phải tập trung vào tự chữa trị, vá víu những chỗ hổng và “vết thương”, tính toán thiệt hại và gắng tìm những biện pháp phòng tránh trong tương lai. Tất nhiên, việc nâng cấp hệ thống an ninh bảo mật là tất yếu và phải được thực hiện càng nhanh càng tốt. Điểm đáng nhớ của kỷ nguyên Internet là vào giữa những năm 2000, khi cuộc khủng hoảng dotcom xảy ra. Biểu tượng thành công của những hãng nổi danh trong thời gian trước đó mà doanh thu và lợi nhuận được tôn đến tận mây xanh đã sụp đổ, tiền của các công ty này cũng chạy đi nhanh như khi chúng đã từng chạy về túi của họ. Có nhiều lý do để giải thích cho sự thất bại này như các công ty chưa có chiến lược và công nghệ hoàn hảo, khả năng quản lý hoạt động kinh doanh trên mạng chưa hiệu quả nhưng tựu trung lại đều ở một mấu chốt: tất cả đều có thể xảy ra trên thương trường với những hoạt động kinh doanh mới nổi. Bên cạnh đó, công chúng vẫn nhìn nhận việc bán hàng trực tuyến như một thực thể đơn lẻ chứ không phải là tổng hoà của các thành phần khác nhau. Điều này dẫn đến kết quả là nếu một web site phạm phải một sai lầm sẽ lập tức bôi nhọ thanh danh của các nhà bán lẻ trực tuyến nói chung. Nguyên nhân thường nằm ở chỗ các site không hoàn thành hợp đồng một cách trọn vẹn, phơi bày thông tin cá nhân hoặc mắc bất kỳ lỗi nào khác mà họ đã cam kết không mắc phải khi ký kết hợp đồng. Khác với lĩnh vực buôn bán truyền thống: nếu như Sear mắc lỗi thì Kmart không bị tổn hại do lỗi đó gây ra, hoạt động kinh doanh trực tuyến lại có những đặc điểm riêng: nếu Sear.com thất bại, chi nhánh của Kmart, BlueLight.com có thể phải hứng chịu hậu quả.
Internet đã gây nên hàng loạt những vấn đề hóc búa về luật pháp và kinh doanh, nhưng đây mới chỉ là những nếm trải nho nhỏ trước những tình thế khó xử về vấn đề riêng tư, an ninh, tài sản tri thức và bản chất kinh doanh mà các doanh nghiệp sẽ phải đối mặt trong những thập kỷ tới. Tiến hay thoái, kỷ nguyên kỹ thuật số mới chỉ vừa châm ngòi cho một cuộc chiến đầy cam go.
Giải pháp nào cho các doanh nghiệp
Thị trường thế giới rộng lớn luôn rộng cửa đối với các doanh nghiệp. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp cần biết rằng các công ty, tập đoàn lớn hiện nay, ngoài việc đánh giá chất lượng các sản phẩm và dịch vụ bằng các thiết bị công nghệ sản xuất sản phẩm, còn rất chú ý đến khả năng áp dụng công nghệ thông tin của các đối tác làm ăn với mình, xem đó như là một tiêu chuẩn quan trọng bậc nhất trong khả năng quản lý doanh nghiệp tốt để duy trì chất lượng một cách thường xuyên cho tất cả các sản phẩm và dịch vụ làm ra.
Công nghệ thông tin, bao gồm viễn thông và tin học, đóng vai trò quan trọng cho nền kinh tế tri thức. Tương tự như hàng hoá cần được sản xuất bởi dây chuyền máy móc và được lưu thông trên thị trường, thông tin và tri thức sẽ được xử lý bằng hệ thống tin học và truyền tải qua môi trường viễn thông. Hầu hết các hành vi kinh doanh, thương mại trước đây sẽ được mô phỏng hoặc thay thế để có thể thực hiện qua các cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin. Do đó những khái niệm tâm lý về không gian và thời gian trước đây của doanh nghiệp sẽ biến đổi một cách sâu sắc. Doanh nghiệp cần có những chuẩn bị để theo kịp sự phát triển của công nghệ.
Nếu như nền văn minh công nghiệp trước đây tận dụng năng lực của máy móc thiết bị để gia tăng năng suất lao động lên hàng chục lần thì giờ đây, nền văn minh tri thức sẽ thu hẹp không gian, rút ngắn thời gian và sẽ tạo ra một hệ số thu ngắn, mà theo nhiều chuyên gia phân tích sẽ lên tới hàng trăm lần. Điều đó có nghĩa rằng những gì mà con người cảm nhận về một sự thay đổi trong 10 năm thì trong thời gian tới sẽ chỉ còn 1-2 năm hoặc ngắn hơn. Đây thực sự là một thời cơ lớn và thách thức không nhỏ cho các doanh nghiệp.
Sau khi những “bong bóng” dotcom xuất hiện và vỡ tung, các doanh nghiệp cần tìm ra xu hướng phát triển mới của mình trong kỷ nguyên công nghệ. Các doanh nghiệp nên nhận ra và bắt kịp các xu hướng phát triển mới đã và đang xuất hiện.
Đổi mới hình thức và nội dung trang web
Bên cạnh việc sáp nhập và mua lại để củng cố vị thế trong kinh doanh, các công ty dotcom cũng đang “đóng cửa sửa nhà”. Làn sóng “sa thải nhân công” đã tạm ngừng, các công ty đã bắt đầu quan tâm đến việc tái thiết và gây dựng lại danh tiếng của mình. Ví dụ như công ty đấu giá trực tuyến nổi danh eBay đã thực hiện việc tái cơ cấu trang chủ của họ – một sự đổi mới về phong cách xây dựng trang web và nội dung để tương ứng với những cuộc đấu giá tầm cỡ do eBay đưa ra. Còn Priceline.com đã tuyên bố họ sẽ “tân trang” lại trang chủ của mình, đơn giản và tiện dụng, dễ tìm kiếm và so sánh giá cả của các chuyến du lịch.
Nhiều công ty dotcom đã phải trả giá cho những ý tưởng sai lầm là chỉ cần làm xong trang web và “quẳng” nó lên mạng là xong. Sau khi đã có những bài học đích đáng, họ đã phải tự hỏi: “Liệu website của chúng ta đã thực sự tốt chưa? Những dịch vụ khách hàng của chúng ta đã hoàn hảo chưa?”. Trào lưu tái thiết này sẽ thực sự trở thành “mốt” khi các nhà bán lẻ trực tuyến nhận thức được rằng họ có những cơ hội thực sự để thúc đẩy doanh số và lợi nhuận chỉ bằng cách “thể hiện lại” những gì họ đã có. Trong nhiều trường hợp, họ phải bỏ đi những hình ảnh động quá rườm rà và nặng để việc download và tìm hiểu trang web đơn giản hơn.
Đảm bảo an toàn thông tin trong giao dịch điện tử
Vấn đề bảo đảm an toàn thông tin trong giao dịch điện tử, nhìn nhận một cách toàn diện, thực sự là một vấn đề phức tạp và bao hàm nhiều khía cạnh. Nó không đơn giản như lời khuyên của một số chuyên gia là “muốn tiếp cận với Internet thì hãy trang bị bức tường lửa, nếu cần sự bảo vệ thì hãy mã hóa và mật khẩu là đủ để xác thực”. Thực tế, để đạt hiệu quả thiết thực và tiết kiệm, cần phải hiểu vấn đề này theo khái niệm “biết cách bảo vệ để chống lại sự tấn công tiềm ẩn”. Bởi vậy, nó phải là tổng hòa các giải pháp của hạ tầng cơ sở bảo mật.
Trước hết doanh nghiệp phải xây dựng chính sách an toàn thông tin cho Giao dịch điện tử nhằm tạo sự rõ ràng và có thể tiên liệu được, phản ánh được sự cân bằng quyền lợi của các chủ thể tham gia giao dịch điện tử, quan tâm tính riêng tư và an toàn xã hội, ban hành các tiêu chuẩn mật mã và chữ ký điện tử sử dụng trong giao dịch điện tử.
Đối với các kỹ thuật an toàn, vấn đề đặt ra là kỹ thuật nào được chấp nhận để đảm bảo an toàn thông tin trong giao dịch điện tử: công nghệ mã hóa đối xứng, mã hóa phi đối xứng, công nghệ chữ ký số, công nghệ chữ ký sinh học v.v.; các chuẩn công nghệ đối với các kỹ thuật an toàn; công nhận về mặt pháp lý các kỹ thuật an toàn được chấp nhận, ví dụ: văn bản pháp quy về chữ ký điện tử (Electronic signature) nói chung và về chữ ký số (Digital signature) nói riêng.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần kết hợp chặt chẽ với hạ tầng công nghệ, quy định thống nhất tiêu chuẩn cấu trúc thiết lập hệ thống mạng và sử dụng công nghệ, ngôn ngữ giao tiếp và phần mềm ứng dụng, tổ chức hệ thống chứng thực và phân phối khóa mã, các công cụ nghiệp vụ kỹ thuật kiểm tra và phát hiện xâm nhập; các giải pháp dự phòng, khắc phục sự cố xẩy ra
Với hệ thống thông tin mở, sử dụng công nghệ đa phương tiện như hiện nay thì về mặt lý thuyết không thể đảm bảo an toàn thông tin 100%. Điều cốt yếu là doanh nghiệp phải tiên liệu được các nguy cơ tấn công tiềm ẩn đối với cái cần phải bảo vệ và biết bảo vệ như thế nào cho hiệu qủa đối với hệ thống của mình. Cuối cùng, yếu tố con người vẫn là quyết định. Con người không được đào tạo kỹ năng và không có ý thức bảo mật cũng là kẽ hở cho những kẻ xấu khai thác. Nói cách khác, an toàn thông tin trong giao dịch điện tử cần phải được bổ sung giải pháp an toàn nội bộ đặc biệt chống lại những đe doạ từ bên trong.
Có thể nói,những công nghệ có mặt sớm hơn như in ấn đến điện báo, cũng đóng vai trò tương tự và đã tạo nên những thay đổi lớn qua thời gian. Tuy nhiên, những thay đổi mang tính bước ngoặt về kinh doanh thời kỳ số hoá trong thập kỷ tới có xu hướng diễn ra mạnh mẽ hơn, nhanh hơn bất cứ một công nghệ quá khứ nào bởi những công nghệ thúc đẩy chúng đang phát triển nhanh hơn bao giờ hết. Đáng kể hơn, nếu được kết hợp cùng nhau, những công nghệ này sẽ có mặt hầu khắp mọi lúc mọi nơi trên thương trường như sự có mặt của điện. Những công nghệ này có lợi hay có hại đối với doanh nghiệp là không thể tiên đoán bởi cách chúng được ứng dụng ra sao là một vấn đề của sự lựa chọn mang tính chủ quan của các doanh nghiệp.
(Tổng hợp từ IT&D)
Tư vấn công nghệ