Tại sự kiện công nghệ Computex 2025 đang diễn ra tại Đài Bắc, Đài Loan, CEO Nvidia – Ông Jensen Huang – Đã khiến giới công nghệ bất ngờ khi công khai dành lời khen hiếm hoi cho một sản phẩm trí tuệ nhân tạo đến từ Trung Quốc. Trên sân khấu của một trong những hội nghị công nghệ lớn nhất thế giới, ông gọi DeepSeek R1 là “một món quà thực sự cho ngành AI”, đồng thời ca ngợi mô hình này như một bước tiến mang tính cách mạng, đang tạo ra làn sóng đổi mới trong cộng đồng nghiên cứu AI toàn cầu.
DeepSeek R1 là một mô hình ngôn ngữ lớn (Large Language Model – LLM) do startup DeepSeek phát triển, ra mắt vào tháng 1/2025. Không giống như nhiều mô hình “đình đám” khác thường được giữ kín về mã nguồn và dữ liệu huấn luyện, R1 lại chọn cách công khai hoàn toàn, hướng đến một hệ sinh thái mở, minh bạch và chia sẻ. Tuy nhiên, điều khiến R1 gây chấn động không nằm ở triết lý phát triển mà ở hiệu năng vượt trội so với chi phí đầu tư.
Chỉ với kinh phí huấn luyện vào khoảng 5,6 triệu USD – Con số khiêm tốn so với những mô hình hàng đầu từ phương Tây thường ngốn hàng chục đến hàng trăm triệu USD – DeepSeek R1 vẫn thể hiện năng lực ấn tượng. Mô hình này đã cạnh tranh trực tiếp với các tên tuổi lớn như OpenAI o1 trong các bài đánh giá về tư duy logic, khả năng lý luận và xử lý ngôn ngữ phức tạp. Đây là thành tựu được giới chuyên môn xem là “khó tin” trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt của lĩnh vực AI.
Sự xuất hiện của DeepSeek R1 không chỉ thu hút sự chú ý về mặt kỹ thuật, mà còn tạo ra tác động rõ rệt đến thị trường tài chính toàn cầu. Ngay sau khi thông tin về hiệu quả vượt trội và chi phí thấp của R1 được công bố, hàng loạt cổ phiếu công nghệ lớn – Bao gồm cả Nvidia – Đã chứng kiến đợt giảm giá mạnh, phản ánh sự lo ngại của nhà đầu tư về một làn sóng cạnh tranh mới đến từ châu Á.
Tuy nhiên, ông Jensen Huang cho rằng những lo lắng này là “phản ứng quá mức và sai hướng”. Theo ông, thay vì đe dọa các mô hình hiện tại, DeepSeek R1 mở ra một kỷ nguyên mới, nơi mà sức mạnh tính toán hậu huấn luyện – Giai đoạn các mô hình AI phát triển khả năng phản xạ và tư duy giống con người – Trở thành yếu tố then chốt. Điều này đồng nghĩa với việc các công ty công nghệ cần hạ tầng phần cứng mạnh mẽ hơn, một lĩnh vực mà Nvidia vẫn đang dẫn đầu.
Jensen Huang không chỉ nhìn nhận DeepSeek R1 là một mô hình mạnh mẽ về mặt kỹ thuật, mà còn xem đó như biểu tượng cho sự thay đổi tư duy trong phát triển trí tuệ nhân tạo. Việc một startup đến từ Trung Quốc có thể tạo ra một LLM tầm cỡ thế giới, dựa trên triết lý mã nguồn mở, đã phá vỡ định kiến lâu nay rằng chỉ các tập đoàn khổng lồ mới có thể dẫn dắt ngành AI.
Ông cũng nhấn mạnh rằng, chính sự minh bạch và khả năng tiếp cận rộng rãi của DeepSeek R1 là nhân tố tạo nên sự cộng hưởng mạnh mẽ trong cộng đồng nghiên cứu. Thay vì bị giới hạn bởi tường lửa công nghệ, các nhà phát triển độc lập, nhóm nghiên cứu nhỏ hay startup non trẻ nay đều có thể đóng góp và hưởng lợi từ một nền tảng mở – Điều mà nhiều mô hình nổi tiếng khác chưa thể hoặc chưa muốn làm.
DeepSeek R1 không đơn thuần là một công cụ công nghệ. Nó đang định hình lại cách ngành AI phát triển – Theo hướng mở hơn, minh bạch hơn, hiệu quả hơn và công bằng hơn. Đây cũng là lý do khiến Jensen Huang gọi nó là “món quà”, thay vì chỉ là một sản phẩm mới.
Theo ông, tương lai của trí tuệ nhân tạo sẽ không chỉ do một vài công ty dẫn đầu, mà là kết quả của sự cộng tác rộng rãi giữa các quốc gia, tổ chức và cộng đồng. Và DeepSeek R1 đang là minh chứng rõ nét cho điều đó – Một bước tiến mang tính toàn cầu từ một nguồn gốc tưởng như bất ngờ.
